Περιβαλλοντικά Θέματα

Η Επιτροπή υπέβαλε πρόταση απόφασης του Συμβουλίου για την προσαρμογή του καθεστώτος προστασίας του λύκου στο πλαίσιο της διεθνούς σύμβασης της Βέρνης για τη διατήρηση της άγριας ζωής και του φυσικού περιβάλλοντος της Ευρώπης, στην οποία η ΕΕ και τα κράτη μέλη της είναι συμβαλλόμενα μέρη. Το καθεστώς προστασίας του λύκου βάσει της σύμβασης καθορίστηκε με βάση τα διαθέσιμα επιστημονικά δεδομένα κατά τη στιγμή της διαπραγμάτευσης της σύμβασης το 1979. Βάσει εμπεριστατωμένης ανάλυσης σχετικά με την κατάσταση του λύκου στην ΕΕ, η οποία επίσης δημοσιεύτηκε σήμερα, η Επιτροπή προτείνει να καταστεί ο λύκος «προστατευμένος» σε αντίθεση με τον «αυστηρά προστατευόμενο». Αποτελεί συνέχεια της ανακοίνωσης της Επιτροπής τον Σεπτέμβριο του 2023 ότι, με βάση τα συλλεγέντα στοιχεία, θα αποφασίσει σχετικά με πρόταση τροποποίησης, κατά περίπτωση, του καθεστώτος προστασίας του λύκου και επικαιροποίησης του νομικού πλαισίου, ώστε να εισαχθεί, όπου απαιτείται, περαιτέρω ευελιξία.

Στη μελέτη αναπτύσσεται μεθοδολογία εκτίμησης τρωτότητας με συνδυασμό φυσικών και κοινωνικοοικονομικών χαρακτηριστικών και συμβάντων (π.χ. δασικές πυρκαγιές) που σχετίζονται με την κλιματική αλλαγή, η οποία εφαρμόζεται με χρήση υπολογιστικού αλγορίθμου. Παρουσιάζεται επίσης μεθοδολογία πρόβλεψης, με οικονομετρικές μεθόδους, του αναμενόμενου αριθμού συμβάντων με βάση κλιματολογικές προβλέψεις για τις Ελληνικές περιφέρειες, οι οποίες προκύπτουν από επεξεργασία των σεναρίων του IPCC μέχρι το έτος 2100.

Η Επιτροπή προκήρυξε την πρόσκληση υποβολής προτάσεων του Ταμείου Καινοτομίας για το 2023 με προϋπολογισμό ρεκόρ ύψους 4 δισ. ευρώ που θα στηρίξει την ανάπτυξη καινοτόμων τεχνολογιών απαλλαγμένων από ανθρακούχες εκπομπές. Η πρόσκληση χρηματοδοτείται από τα έσοδα του συστήματος εμπορίας εκπομπών της ΕΕ (ΣΕΔΕ της ΕΕ), γεγονός που αναδεικνύει τη σημασία της τιμολόγησης των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα για την πράσινη μετάβαση. Η Επιτροπή αύξησε το σύνολο των διαθέσιμων κονδυλίων και διπλασίασε τον προϋπολογισμό για κατασκευαστικά έργα καθαρής τεχνολογίας σε σύγκριση με την προηγούμενη πρόσκληση υποβολής προτάσεων. Διατίθενται 1,4 δισ. ευρώ για την ενίσχυση της βιομηχανικής παραγωγικής ικανότητας, της τεχνολογικής υπεροχής και της ανθεκτικότητας της αλυσίδας εφοδιασμού στην Ευρώπη.

Η Επιτροπή χαιρετίζει την πολιτική συμφωνία που επιτεύχθηκε μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με τις μεταφορές αποβλήτων, η οποία θα διασφαλίσει ότι η ΕΕ αναλαμβάνει μεγαλύτερη ευθύνη για τα απόβλητά της και δεν εξάγει τις περιβαλλοντικές προκλήσεις σε τρίτες χώρες. Οι κανόνες θα διευκολύνουν επίσης τη χρήση των αποβλήτων ως πόρου. Η συμφωνία συμβάλλει στον στόχο της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας για τη μείωση της ρύπανσης και την προώθηση της κυκλικής οικονομίας.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφάσισε σήμερα να παραπέμψει εκ νέου την Ελλάδα στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, επειδή δεν έκλεισε χώρο υγειονομικής ταφής αποβλήτων στο νησί της Ζακύνθου εντός προστατευόμενης περιοχής Natura 2000. Ο χώρος υγειονομικής ταφής αποτελεί απειλή για τη δημόσια υγεία και το περιβάλλον και ρυπαίνει το τοπικό περιβάλλον. Μολονότι ο χώρος υγειονομικής ταφής δεν λειτουργεί εδώ και περισσότερα από πέντε έτη, πρέπει όχι μόνο να κλείσει, αλλά και να αποκατασταθεί, προκειμένου να υπάρξει συμμόρφωση με απόφαση του Δικαστηρίου του 2014.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε 171 νέα έργα σε ολόκληρη την Ευρώπη στο πλαίσιο του προγράμματος LIFE για το περιβάλλον και το κλίμα, αξίας άνω των 396 εκατ. ευρώ. Χάρη στις ανάγκες συγχρηματοδότησης του προγράμματος, θα κινητοποιήσει συνολικές επενδύσεις άνω των 722 εκατ. ευρώ, ποσό που αντιπροσωπεύει αύξηση κατά 28,5 % σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος. Έργα από όλες σχεδόν τις χώρες της ΕΕ θα λάβουν στήριξη από την ΕΕ στο πλαίσιο των ακόλουθων υποπρογραμμάτων: φύση και βιοποικιλότητα, κυκλική οικονομία και ποιότητα ζωής, μετριασμός της κλιματικής αλλαγής και προσαρμογή σε αυτήν και μετάβαση σε καθαρές μορφές ενέργειας.

Για την επίτευξη του στόχου της ΕΕ που συμφωνήθηκε πρόσφατα για τουλάχιστον 42,5% ανανεώσιμη ενέργεια έως το 2030, με φιλοδοξία οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας να φτάσουν το 45%, θα χρειαστεί τεράστια ενίσχυση της εγκατεστημένης αιολικής ισχύος με αναμενόμενη αύξηση από 204 GW το 2022 σε πάνω από 500 GW το 2030. Αν και ο τομέας της αιολικής ενέργειας αποτέλεσε επιτυχία της ΕΕ στο παρελθόν, η μελλοντική πορεία ανάπτυξής του αντιμετωπίζει ένα μοναδικό συνδυασμό προκλήσεων, συμπεριλαμβανομένων της ανεπαρκούς και αβέβαιης ζήτησης, των αργών και περίπλοκων διαδικασιών αδειοδότησης, της έλλειψης πρόσβασης σε πρώτες ύλες, του υψηλού πληθωρισμού και των υψηλών τιμών βασικών εμπορευμάτων, του μη υποστηρικτικού σχεδιασμού των εθνικών διαγωνισμών, της αυξημένης πίεσης από διεθνείς ανταγωνιστές και των κινδύνων σχετικά με τη διαθεσιμότητα ειδικευμένου εργατικού δυναμικού.

Το Συμβούλιο ενέκρινε συμπεράσματα σχετικά με τη χρηματοδότηση μέτρων για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής ενόψει της συνόδου της σύμβασης-πλαισίου των Ηνωμένων Εθνών για την κλιματική αλλαγή (UNFCCC) στο Ντουμπάι των ΗΑΕ, από τις 30 Νοεμβρίου έως τις 12 Δεκεμβρίου 2023 (COP 28). Στα συμπεράσματά του, το Συμβούλιο υπογραμμίζει την ισχυρή δέσμευσή του να υλοποιήσει τη χρηματοδότηση μέτρων για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.

Ο κανονισμός για τον επιμερισμό των προσπαθειών (ESR) θέτει στόχους μείωσης των εκπομπών για την ΕΕ και τα επιμέρους κράτη μέλη σε ευρύ φάσμα τομέων. Καλύπτει τις εγχώριες μεταφορές (εξαιρουμένων των αεροπορικών), τα κτίρια, τη γεωργία, τη μικρή βιομηχανία και τα απόβλητα. Συνολικά, οι εκπομπές που καλύπτονται από τον επιμερισμό των προσπαθειών αντιπροσωπεύουν περίπου το 60 % των συνολικών εγχώριων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου στην ΕΕ.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα επενδύσει 90 εκατ. EUR σε 17 νέα ερευνητικά έργα που συμβάλλουν στην αποστολή της ΕΕ : «Μια ευρωπαϊκή συμφωνία για το έδαφος». Τα έργα αυτά θα αφορούν την αποκατάσταση και την προστασία της υγείας του εδάφους για τη βιώσιμη παραγωγή υγιεινών τροφίμων, την προστασία της βιοποικιλότητας, την οικοδόμηση ανθεκτικότητας στην κλιματική αλλαγή και τη συμβολή στην επίτευξη των στόχων της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας.